Samen met een groep betrokken burgers, maatschappelijke organisaties en ondernemers maakte ik in opdracht van de Provincie Utrecht een nieuw narratief voor ‘voedsel van dichtbij’. De bedoeling is het narratief te gebruiken om de beweging van producenten en consumenten voor lokaal voedsel, van binnenuit te vergroten. We doken daarvoor diep in de ziel van de provincie Utrecht.
Het narratief
Utrecht is het kloppend hart van Nederland. Maar is ook een provincie van tegenstellingen. Alles komt hier samen: prachtige natuur en cultuurlandschappen, een veelzijdig platteland, een levendige (hoofd)stad met een grote culturele rijkdom. De dynamische geschiedenis laat een beeld zien van strijd en verdediging, van het bewaken van grenzen, bijvoorbeeld door de Oude en Nieuwe Hollandse Waterlinie. Maar het is ook de plek waar de Vrede van Utrecht werd opgetekend.
Burgers anno 2023 hebben vooral te maken met onzichtbare factoren als klimaatverandering, een tekort aan schoon water, pesticiden gebruik, het mondiale kapitalisme, het verlies van onze biodiversiteit. Dat is geen probleem ver van ons bed waar we machteloos tegenover staan. Nee. Wij Utrechters kunnen zelf een start maken met ons eigen voedselsysteem. Door gemeenschappen te vormen en zo van binnenuit bijdragen aan verandering van het landbouw- en voedselsysteem.
De chaos die we nu tegenkomen in de landbouw, is er in het verleden wel vaker geweest. We kunnen ons echter opnieuw verbinden met de boeren of producenten die ons eten maken, met de mensen om ons heen, met onze mooie natuur en onze rijke cultuurlandschappen. En zo onze eigen nieuwe, hoopvolle geschiedenis, onze ‘vrede van Utrecht’ schrijven.
Utrechts is een kruispunt van paden. Onze provincie leent zich uitstekend om de problemen in de landbouw onder ogen te zien en er samen iets aan te doen. We kunnen de regie terugpakken over onze voedselketen. Hoe? Door regelmatig te kopen bij lokale makers, winkels, boeren en tuinders uit jouw buurt, of online. Door zelf lid te worden van een tuinderij of voedselcollectief, een moestuin in je buurt te starten en je eigen groente en fruit te telen of te investeren in de transitie. Of door je te informeren, gewoon eens langs een boerderij te fietsen. Dat is niet alleen ontzettend leuk, gezond en smaakvol voor jou en je kinderen, maar ook goed voor je eigen leefomgeving.
Eerlijk is eerlijk, lokaal je boodschappen doen kost wat meer moeite. Maar het levert je veel op: gezondheid, minder verspilling en (plastic) verpakkingen, lekker eten, verbondenheid met je omgeving, een goed humeur. En zeg nou eerlijk: wat heb je aan tijd of geld als onze aarde naar de knoppen gaat?
Wij mensen staan niet los van de voedselketen, wij zijn er onderdeel van.
Je doet dit niet alleen. Talloze mensen maken al deel uit van deze vernieuwende voedselbeweging. Via het in Utrecht gevestigde Slow Food Youth Network vinden vele jonge ondernemers hun weg naar de voedselketen en starten circulaire en duurzame bedrijven, zoals de Fungi Factory, Café Warmoes in de Hof van Cartesius, Limonadebedrijf De Roze Bunker, de winkel van LocalsUtrecht aan de Vismarkt of gemengd bedrijf Nieuw Slagmaat in Bunnik, dat de eerste Hollandse kiwi’s op de markt bracht. Ook de oudere garde is behoorlijk actief, zoals bakkerij, winkel en horecagelegenheid De Veldkeuken in Amelisweerd, winkel Het Lokaal in Amersfoort, restaurant Héron, Voedselbos Haarzuilens of Mansholt prijswinnaar Jan Huijgen van de Eemlandhoeve in Bunschoten. Je kunt je uiteraard ook aansluiten bij een van de vele CSA’s of voedselcollectieven.
Utrecht bruist van de voedselvernieuwing. Doe jij ook mee?
NB: het volledige narratief bevat een verdere uitwerking van de plannen en een verantwoording van hoe we tot deze keuzes gekomen zijn. Het hele verhaal ontvangen? Stuur mij een mailtje op sandra@deschaalvankampen.nl
Inmiddels is de Utrechtse Voedselbeweging bezig zichzelf te organiseren. Kijk hier voor meer informatie.
